Aanmelden:
De meeste mensen kiezen voor begraven of cremeren, maar er is nog een andere mogelijkheid; het ‘ter beschikking stellen aan de wetenschap’. U schenkt uw lichaam dan aan een medische faculteit van een universiteit om te worden gebruikt voor medisch-wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. Aan ‘het ter beschikking stellen’ zijn geen kosten verbonden.
Het telefoonnummer van een ‘anatomisch instituut’ bij u in de buurt kunt u opvragen bij de Informatielijn Donorvoorlichting van de Nederlandse Transplantatie Stichting (NTS) 0900 – 8212166.
Belangrijk hierbij is dat u uw lichaam reeds bij leven daartoe moet bestemmen d.m.v. een gedagtekende en ondertekende wilsbeschikking of een notariële akte. De wilsbeschikking moet worden opgestuurd naar de faculteit van uw keuze. Deze moet dan eerst de ‘ter beschikkingstelling’ accepteren. (Het aanbod van lichamen is al jaren veel hoger dan nodig. Daarom nemen sommige instituten nieuwe aanmeldingen niet meer aan). U en uw huisarts zullen er ook een kopie van ontvangen. Om u aan te melden kunt u eventueel ook contact opnemen met uw huisarts, deze kan u helpen in het contact met de juiste instanties en met het invullen van de nodige formulieren.Volgens de wet kunnen ook anderen bepalen dat het lichaam bestemd moet worden voor ontleding, maar in de praktijk is het zo dat universiteiten uitsluitend werken met een wilsbeschikking van de overledene.
Na het overlijden:
De uitvaartbegeleider of de familie neemt na overlijden contact op met het in de formulieren genoemde faculteit. De universiteit verzorgt het vervoer. Meestal is er een samenwerkingsverband met een uitvaartondernemer die zowel de administratieve zaken als het overbrengen verzorgt. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn. Het lichaam moet intact zijn en moet binnen 24 uur na overlijden naar de betreffende faculteit worden overgebracht.
‘Ter beschikking stellen’ komt in de plaats van begraven of cremeren. De universiteit is verantwoordelijk voor de stoffelijke resten. De naaste familie doet dus afstand van het lichaam, begraven of cremeren in hun bijzijn is dus niet mogelijk. De wetgever heeft bepaald dat in de eerste 36-uur in ieder geval nog geen onderzoek mag worden gedaan op het lichaam.
Daarnaast kan ook op basis van de doodsoorzaak worden besloten een lichaam niet te accepteren. Hierbij kan gedacht worden aan een te hoge leeftijd, kanker, besmettelijke ziekten of een ongeluk waardoor het lichaam te ernstig beschadigd is.
Bespreek met de naasten of zij daarmee om kunnen gaan, want voor hen is het een ander en vaak moeilijk afscheid.
De overledene kan nog wel worden verzorgd door de familie of door de uitvaartondernemer. Juist omdat de tijd om afscheid te nemen kort is, is dat belangrijk. Een afscheidsbijeenkomst zonder de aanwezigheid van het lichaam van de overledene is natuurlijk mogelijk en belangrijk met het oog op de rouwverwerking.
Soms is het zo dat iemand te kennen heeft gegeven donor te willen zijn en tevens heeft gekozen voor het ‘ter beschikking stellen’. Donatie gaat altijd voor. Het lichaam is dan niet meer geschikt voor ontleding.
Wat doet men met de resten?
Niet alles wordt gebruikt. Nadat het lichaam is ‘opgebruikt’ bij (diverse) onderzoeken zal de universiteit ervoor zorgen dat het wordt gecremeerd of (anoniem)begraven. Het anatomisch instituut heeft de volledige zeggenschap over het lichaam en zal het niet meer teruggeven aan de familie. De uiteindelijke crematie of (anonieme)begrafenis van het ontlede lichaam kan soms jaren na overlijden pas plaatsvinden.
Belangrijk om te weten:
Lichaam kan afgewezen worden
Lichaam binnen 24-uur weg bij familie
Familie krijgt het lichaam niet meer terug
